Competenties en vaardigheden voor e-health bij dementie

Samenvatting

Door de opkomst van e-Health ontstaan nieuwe mogelijkheden om patiënten en naasten actiever te betrekken bij zorg en onderzoek. Echter, kennis over de toepassing van interactieve online modules en de kaders met betrekking tot competenties en vaardigheden waarbinnen deze het meest succesvol zijn voor mensen met (beginnende) dementie en hun naasten ontbreken. Wij beogen twee online modules te ontwikkelen die bijdragen aan een toename van interactie tussen patiënten en mantelzorgers onderling en eveneens tussen patiënten/mantelzorgers en zorgverleners, die zo optimaal mogelijk aansluiten bij de behoeften van de gebruikers. Daarnaast beogen wij meer inzicht te verkrijgen in de randvoorwaarden van e-Health en competenties en vaardigheden van deze doelgroep nodig voor e-Health.

Achtergrond

Het Alzheimercentrum Amsterdam ontwikkelde met behulp van financiele ondersteuning van het Innovatiefonds een website voor patiënten, naasten en betrokken zorgverleners. www.alzheimercentrum.nl ging in 2012 live en heeft momenteel ruim 1100 gebruikers. Evaluatie van het platform liet zien dat de gebruikers een meerwaarde zagen ten aanzien van het begrijpen van en omgaan met dementie (Hattink et al, JMIR. 2016). Modules die de digitale interactie vergroten ontbraken tot op heden op de website. Door de opkomst van e-Health ontstaan nieuwe mogelijkheden die kunnen bijdragen aan een meer op de zorgvraag toegesneden zorgproces en een sterkere positie van patiënten en naasten. Echter, kennis over de toepassing van interactieve online modules en de kaders met betrekking tot competenties en vaardigheden waarbinnen deze het meest succesvol zijn voor deze doelgroep ontbreken.

Doelstelling

Het doel van dit project is tweeledig:
1) De bestaande website uitbreiden met twee modules, een forum en een blogmodule die de interactie vergroten tussen patiënten en naasten onderling en eveneens tussen patiënten/naaste en zorgverleners.
2) Kwalitatief onderzoek naar de randvoorwaarden van e-Health en competenties en vaardigheden die nodig zijn om dergelijke modules succesvol toe te passen voor gebruikers.

Onderzoeksopzet

Alle studies zijn observationeel van aard.
1) Focusgroep: de online modules worden vormgegeven in samenwerking met de gebruikers middels een iteratief proces. In meerdere focusgroepen bespreken we de vormgeving en de inhoud van de modules, naar aanleiding waarvan de prototypes worden aangepast.
2) Semi-gestructureerde interviews: nadat de modules in gebruik zijn verzamelen we gegevens over het gebruik van de online modules met een semi-gestructureerd interview. Een semi-gestructureerd interview geeft alle ruimte aan persoonlijke opvattingen en belevingen van gebruikers binnen een van tevoren afgeperkt kader, en helpt zo om tot nieuwe inzichten te komen. De interviews richten zich op de mening over de online modules, competentie- en vaardigheidniveau in het gebruik van de modules, bruikbaarheid en gebruiksvriendelijkheid en "barriers en facilitators". 

Beoogde resultaat

Het beoogde resultaat zijn twee online modules die bijdragen aan een toename van interactie tussen patiënten en naasten onderling en eveneens tussen patiënten/naasten en zorgverleners en die zo optimaal mogelijk aansluiten bij de behoeften van de gebruikers. Daarnaast beogen wij meer inzicht te verkrijgen in de randvoorwaarden van e-Health en competenties en vaardigheden van deze doelgroep nodig voor e-Health. 

Het is ons streven de modules en resultaten uit het onderzoek te delen met andere zorgverleners en de e-Health gemeenschap. 

Planning

De modules zijn op 1 november 2017 live gegaan op www.alzheimercentrum.nl. De kwalitatieve evaluatie heeft plaatsgevonden in de periode voorjaar tot en met najaar 2018. 

Resultaten

Op 1 november 2017 zijn de modules live gegaan. 

Link naar forum
Op het forum kunnen patienten met geheugenklachten en dementie, naasten en andere geinteresseerden met elkaar in contact komen. Hier kunnen mensen terecht met vragen, antwoorden, tips en het delen van ervaringen.

Link naar blog
Op het blog vertellen de onderzoekers van Alzheimercentrum Amsterdam over resultaten van onderzoek, de laatste nieuwtjes die zij horen op internationale congressen en wat ze allemaal meemaken als onderzoeker. Patienten, naasten en andere geinteresseerden kunnen reageren op het blog en zo in interactie komen met de onderzoekers. 

In de het najaar van 2017 startte een social media campagne om bekendheid te geven aan de modules. Een overzicht van online berichten:
Blog op Facebook VUmc Alzheimercentrum 1
Blog op Facebook VUmc Alzheimercentrum 2
Blog op Facebook VUmc Alzheimercentrum 3
Forum op Facebook VUmc Amsterdam
Forum op Facebook VUmc Alzheimercentrum 1
Forum op Facebook VUmc Alzheimercentrum 2
Forum op LinkedIn VUmc Amsterdam
Forum op Twitter Hooghiemstra
Forum op Twitter VUmc Amsterdam

Lees het white paper met bevindingen en ervaringen hier.

Filmpjes