18 aug '16 | In het nieuws, Amsterdam UMC | Locatie AMC, Amsterdam UMC | Locatie VUmc, UMC Utrecht
Het UMC Utrecht werkte al langer met een patiëntportaal specifiek voor reumapatiënten, maar sinds anderhalf jaar is het voor alle patiënten van het ziekenhuis toegankelijk.
Het UMC is een van de 22 ziekenhuizen in Nederland met een online patiëntenportaal. 60 ziekenhuizen hebben dit nog niet, maakte Nictiz, kenniscentrum op het gebied van e-health vandaag bekend. Patiënten kunnen onder meer online een afspraak maken, onderzoeksresultaten en medische gegevens bekijken en medicatiegegevens inzien. Vragen kunnen ze mailen naar een arts of verpleegkundige.
Een keer per week moet Monkel naar het ziekenhuis voor een infuus. Zo'n twee keer per maand logt hij in op het portaal. "De vragen die ik aan de verpleegkundige stel en de antwoorden die zij geeft komen in het portaal in een soort verslagje. Ook de vervolgafspraak staat daar in. En herhaalrecepten kan ik zelf aanvragen, zonder tussenkomst van een telefoniste."
Inzage wel of niet gewenst?
Ongeveer de helft van de patiënten wil graag inzage hebben via een patiëntportaal, blijkt uit onderzoeksgegevens van de onderzoekscentra Nictiz en Nivel. Van de artsen vindt ongeveer 40 procent die inzage gewenst. Een net iets groter percentage vindt het ongewenst, bijvoorbeeld omdat ze bang zijn dat patiënten gegevens niet altijd goed kunnen interpreteren. Inmiddels hebben 22 van de 82 ziekenhuizen een online patiëntportaal.
Monkel kijkt altijd of zijn waarden binnen de referentiewaarden vallen die ernaast staan. "Als ik een vraag heb kan ik die meteen mailen en dan krijg ik altijd binnen een dag antwoord van een verpleegkundige die ik ken. Die mij dus ook kent. Dat voelt vertrouwd."
Het UMC Utrecht publiceerde in juni een eerste evaluatie van het patiëntportaal. De auteurs benadrukken dat het om ongerustheid bij patiënten te voorkomen belangrijk is hen voor te bereiden op het inzien van de eigen actuele gegevens. Ook is het belangrijk om afspraken te maken over het bespreken van de uitslagen en de consequenties voor de behandeling.
"Ik snap best dat niet iedereen op zo'n portaal zit te wachten", zegt Monkel. "Met name veel oudere mensen zullen er erg aan moeten wennen en willen er misschien niets van weten, maar voor mij geldt dat niet. Ik vind het een uitkomst."
Wennen voor arts en patiënt
Zo'n portaal is ook wennen voor zorgverleners en patiënten. De relatie tussen zorgverlener en patiënt verandert, stelt Nynke Venema. Ze begeleidde de introductie van het patiëntportaal van het AMC en VUmc. "We vonden een patiëntportaal belangrijk omdat een beter geïnformeerde patiënt eenvoudiger kan meebeslissen over de behandeling. Dat kan de zorg veiliger en transparanter maken."
Om te bepalen wat het portaal moest kunnen bieden, overlegden ze met patiënten. Online een afspraak kunnen maken, lab-uitslagen kunnen inzien en een medische adviesvraag kunnen stellen; dat waren de drie belangrijkste wensen.
Gemengde reacties
Twee van de drie top 3-wensen zijn ingewilligd. Het maken van een afspraak gaat nog via een ander systeem. "We willen graag dat patiënten dat op termijn zelf kunnen inplannen, maar dat was nu technisch nog niet mogelijk."
Wel kunnen patiënten van het AMC/VUmc onder meer hun medicatiegegevens inzien, per mail een medische adviesvraag stellen, de eigen gezondheidsproblemen inzien en aanvullen en is er aan het einde van een consult een samenvatting beschikbaar van wat er is besproken.
Sinds oktober 2015 hebben het AMC en VUmc samen 30.000 actieve online patiënten. Per maand zijn er zo'n 10.000 inlogmomenten. De reacties op het portaal zijn gemengd. Dat vindt Venema vanzelfsprekend. "De een vindt het fantastisch, de ander vindt het maar niets. Wennen hoort er bij, zowel bij zorgverlener als patiënt. Patiënten vragen zich ook af: wil ik dit wel zien? Wij bieden het portaal als service aan, het is niet verplicht er gebruik van te maken."
Bron
NOS